Het kunstenaarsnetwerk Vaaggrond realiseert een kanteling door muren van musea en galeries te beslechten en kunst mét, voor en samen met de lokale bevolking midden in hun leefgemeenschap te positioneren. “Ik denk dat vernieuwend is”, vertelt Hans Tilman, één van de initiatiefnemers van Vaaggrond. “Wat we doen is samen het publiek in co-creatie kunst maken.” Het daarmee is een echt verbindingsproject, want de kunstenaars investeren in zichzelf en de gemeenschap. “Wat we proberen te doen is kunst democratiseren. Het is ontdaan van de museale context en we laten het publiek zelf bepalen wat ze kunst vinden of niet.”
“Dat wat vanuit de bottom-up-beweging ontstaat, wordt in de kunstwereld niet gezien als waardevol.”Waardecreatie
Tilman beschrijft dat Vaaggrondkunstenaars op zoek zijn naar andere en nieuwe verdienmodellen waarin waardecreatie centraal staat. “We zijn op zoek naar nieuwe betekenisgeving in kunst. Daarom richten we ons op innovatieve kanteling en niet op achterhaalde vraag- en aanbodprincipes en grootschalige populistische expositie-events die immense aantallen bezoekers moeten trekken.” Vaaggrond is dan ook niet specifiek op zoek naar subsidie. “Het idee is ontstaan vanuit de kunstenaars uit het netwerk en die hebben er hun eigen middelen in gestoken.” Vaaggrond wil stelling nemen tegen intellectuelen, die het debat bepalen en aan kunst verdienen. Tilman heeft gemerkt dat de beweging van onderop in de kunstwereld niet wordt herkend als beweging. “We lopen niet direct tegen barrières op, maar we merken wel dat wat vanuit de bottom-up-beweging ontstaat in de kunstwereld niet wordt gezien als waardevol.”
Betrokken
Op een experimentele locatie in de bossen van Oerle bij Veldhoven heeft Vaaggrond een netwerk gecreëerd dat wil onderzoeken en nadenken over hoe mensen samen leven. “De kunstenaars in ons netwerk treden echt in contact met het publiek en herdefiniëren zo in zekere zin hun beroep. We staan open voor mensen die mee willen denken en werken ongeacht leeftijd, sekse of eigenaardigheid. Dat vereist jezelf vormgeven in dialoog met anderen.” Tilman vertelt dat bezoekers niet voor de toegang betalen, maar iets mogen geven. “Dit is afhankelijk van wat zij kunnen of willen, en de mate waarin zij zich bij deze kunstzinnige beweging betrokken voelen.”
Mening
Wat verbinders in andere sectoren van Vaaggrond kunnen leren, vindt Tilman moeilijk te benoemen. “Wat wij goed doen, is los van de geijkte instanties in contact komen met het publiek. Hun mening doet er voor ons echt toe. Ik denk dat dat ook in andere sectoren zoals zorg en onderwijs zo kan werken.”