Vrijwel iedereen die er in slaagt zijn of haar eigen weg te gaan, krijgt ermee te maken: de succesparadox. Aan de ene kant ben je succesvol in wat je doet en krijg je op jouw gebied meer invloed, aan de andere kant heb je door dat succes minder tijd en minder vrijheid om echt te reflecteren op je volgende stappen en de consequenties van je keuzes. Minke: ‘de succesparadox ontstaat als je volledig gedreven wordt door wat je wilt bereiken. Je ambities zijn leidend. Je krijgt tegelijkertijd, naar mate je succes groeit, steeds meer invloed. De vraag is dan: wat doe je met die invloed? Als samenleving willen we graag dat de mensen die aan de knoppen zitten, wijze mensen zijn, die geïnspireerde en gedegen besluiten nemen’.
De succesparadox ontstaat als je volledig gedreven wordt door wat je wilt bereiken.
Eigenlijk zou je de website een gevolg van reflectie op Minke’s eigen succesparadox kunnen noemen. ‘Toen ik zwanger was van de derde, keek ik tijdens mijn zwangerschapsverlof terug op wat ik allemaal gedaan had, wat we met het Bureau voor Toegepaste Filosofie bereikt hebben. Fijne en goede opdrachten en fijne mensen om me heen; ik had het allemaal goed voor elkaar, vond ik. Toen overviel mij tijdens een visualisatie de gedachte ”stel dat dit pas het begin is….” Dat vond ik een heel lastig inzicht dat zo op mijn weg kwam. Dat ik niet rustig op mijn nest kon zitten. “Wat wil ik teruggeven aan de wereld?” Dat voelde voor mij als omdraaien; opdrachtgevers bepalen natuurlijk een belangrijk deel van wat je geeft. Als je die opdracht op jezelf betrekt, wat ontstaat er dan? Ik ben toen gaan kijken wat de rode draad vormt van alle opdrachten en vragen die ik de afgelopen jaren heb gekregen. Er zit zeker ook een persoonlijke opvatting in van mij. Het is een wonderlijke combinatie van bezieling en verantwoordelijkheid om met dat talent – dat ik toevallig heb en dat niet ‘ván mij’ is – door te geven. Talent is ook niet alleen maar voor mij. Ik wil niet als ik straks oud ben, het gevoel hebben voor mezelf te hebben geleefd’.
Minke ontwikkelde voor de site 12 gedachtenoefeningen op grote thema’s of levensvraagstukken. Onderwerpen waarop de bezoeker kan (leren) reflecteren zijn onder meer; macht, identiteit, spijt, moed, leiden, verantwoordelijkheid. Ze vindt dat er tegenwoordig teveel nadruk ligt op ‘het volgen van je hart’ als een soort kompas voor het leven en alle uitdagingen die je daarin tegenkomt. ‘Het is jammer om zomaar te zeggen “dat denken, dat is vals, het moet helemaal op gevoel”. Je moet ook je hoofd goed gebruiken. Het is niet of denken of voelen, dat zou in elk geval niet de keuze moeten zijn. Leven vanuit het hart is heel erg nodig, daar ben ik ook een groot voorstander van. Maar als je in je hart daalt, dan vind je daar allerlei gevoelens: moed, angst, verdriet, liefde, vertwijfeling… het is fijn als je cognitief kunt reflecteren op die gevoelens. Als je alleen handelt vanuit het hart, doe je soms ‘domme’ dingen’.
Die samenwerking tussen gevoel en denkkracht is natuurlijk belangrijk en vast ook essentieel. Het is in deze jachtige maatschappij echter zo moeilijk om aan een potje diep denken te doen. Mensen haasten zich van werk naar huis, van hobby naar opleiding, van kinderen naar hulpbehoevende ouders en slepen zich vervolgens naar de vakantie om daar even helemaal niets te hoeven. Minke worstelde ook met die vraag. ‘Hoe kan je in je drukke, succesvolle leven, de tijd vinden om te reflecteren, om over dingen na te denken? Zonder dat je meteen in een klooster toetreedt of op een berg gaat zitten en je dus helemaal terugtrekt uit de samenleving.’ De oefeningen op de site zijn daarom in 30 minuten te maken. Op die manier krijgen ook de druksten onder ons de mogelijkheid het eigen denken eens onder de loep te leggen.
Reflecteren werkt nog beter als een ander je hersenspinsels bekijkt of aan een nader onderzoek onderwerpt. Dat kan tijdens een goed gesprek met vrienden in de kroeg, maar bezoekers van de site mogen de oefeningen ook naar de filosofen van het BVTF sturen. Die kijken er dan gratis naar en stellen verdiepingsvragen.
Gratis? Hoe zit het dan met de profane zaken, de centjes? ‘Ik zie deze website als een diepte-investering, ik weet niet of hij ooit rendabel wordt. Maar dat geeft niet. Het is belangrijker om die oefening beschikbaar te maken’. De eerste drie oefeningen kunnen bezoekers gratis doen en als dat naar meer smaakt en ze meer oefeningen willen doen, betalen ze éénmalig €108 voor levenslange toegang tot alle oefeningen op de site.
Een mens is nooit klaar met reflecteren. Ook Minke, duidelijk ervaren in het onderzoeken haar eigen gedachten en gevoelens, blijft zich bewust van haar eigen valkuilen. Zo bemerkte zij de succesparadox die zich met de lancering van haar website voordeed. In haar blog op LinkedIn beschrijft Minke het als volgt: ‘het succes van die ene testdag vernauwde mijn geest, een soort instrumenteel ongeduld nam de overhand. Slapen leek zelfs een obstakel om uit te bouwen waaraan ik ben begonnen. […] ‘ik was zo dichtbij, dat mijn verlangenniet meer de juiste proporties had’.
Het is een hele kunst om én dingen te bereiken én met onafhankelijke geest daarover te denken. En toch is dat het ideaal: wijsheid, niet over, naast of van de wereld, maar ín de wereld.
– Bekijk hier de animatie over de Succesparadox.
– Luister hier naar het interview van Minke met Lex Bohlmeijer van de Correspondent