Kan een succesvolle bakker ook kantelen?
“Ja, dat kan, op onze eigen wijze die past bij ons”, zegt Henk Jan van Maanen, mede-eigenaar van Bakker van Maanen.  Bakker Van Maanen is een familiebedrijf uit 1907 met 700 medewerkers en 52 vestigingen, en daarmee de grootste ambachtelijke bakker van Nederland. “Ik ben al langere tijd bezig met de kantelbeweging en pak dat van klein- persoonlijk- naar groter- in mijn bedrijf aan.”

Werken vanuit purpose 
“In 2015 voelden we dat hoe we het op de oude manier niet meer verder wilden gaan, we waren toe aan een volgende fase met het bedrijf. Maar hoe wilden we het dan wel? Wij geloven in werken vanuit purpose en wendbaarheid van je organisatie en mensen. Ze haal je het beste uit je medewerkers en beteken je het meest voor je klanten en omgeving. Ricardo Semler en Lars Kollind waren onze inspirators op basis van  hun gedachtegoed zijn we aan de slag gegaan met het centraal stellen van de mens en zijn of haar talent.”

Via zelfsturing naar zelforganisatie
“We zijn er open ingegaan en zijn het echt aangegaan met elkaar. Van hoge toppen tot diepe dalen. Een transitie die je ook niet meer terug kan draaien en alles op zijn kop zet. We merkten dat ons tempo en ambitieniveau hoger lag dan dat de organisatie op dat moment aankon. We zijn na een intensief leerproces uitgekomen op een goede mix tussen zelforganisatie, commercieel en innovatief handelen en mensen verantwoordelijkheid en vrijheid geven. Dit past het beste bij ons en ik ben trots dat we deze balans nu hebben gevonden. Ik heb van dit proces geleerd dat zelfsturing nooit een doel op zich mag zijn maar dat je elementen hieruit mee kan nemen om de kanteling binnen je eigen bedrijf.”

Mijn eigen kanteling
“Ik geloof erin dat als je zelf niet de persoonlijke transitie doorgaat je ook niet het bedrijf kan leiden naar de volgende fase. Ik ben zelf ook mijn eigen kanteling in gang gezet door echt naar mijzelf te luisteren. Wat geeft mij echt energie? Wat zegt mijn intuïtie? Durf ik daarmee ook oude patronen los te laten en nieuwe onontgonnen paden te bewandelen? In het leven hebben we moeite met loslaten dat wat vaak aangeleerd is of vertrouwd. De kunst is voor mij zelf dit regelmatig opnieuw ter discussie te stellen ‘reinventing’, met als hoger doel dichter bij je mooiste ik te komen. Prive maar ook zakelijk hebben we daar stevige omwentelingen door gemaakt.”

Van Bakker naar Bakery café
“Om het bestaansrecht van de bakker voor de toekomst te continueren zijn wij in 2015 begonnen met onze eigen kanteling van onze identiteit. Van Bakker naar Bakery café betekende dat niet onze producten meer centraal stonden maar de betekenis die we leveren met onze producten. De ontmoeting en verbinding zijn dat wat we in essentie nu leveren. Deze sociale waarde wordt vertaald in ons bakery café concept waarvan we de afgelopen jaren er meerdere geopend zijn. Ons flagship store is gevestigd in het centrum van Delft.”

Als je kunt delen, dan kun je ook vermenigvuldigen
“Dat is mijn motto. Ik geloof dat als je echt durft te delen, transparant bent, kwetsbaar en eerlijk, je kan vermenigvuldigen. Vraag is of mensen dit wel echt willen? Durf je wel echt te delen? Ik zie dat in de samenleving dwingt tot meer transparantie en eerlijkheid, je komt alleen nog maar weg met een echt en authentiek verhaal. Voor mij persoonlijk is dit ook het vraagstuk van de samenleving. We realiseren ons te weinig de fase waar we inzitten. Ik benoem regelmatig in mijn presentaties het feit dat we ruim 70jr in vrede leven. Geen oorlog betekent dat de 4^e en 5^e naoorlogse generatie kan door ontwikkelen in wijsheid. Door te delen blijf je in verbinding met de samenleving en zorg je indirect voor stabiliteit. Onze kennismaking met vluchtelingen of het besturen van een voetbalclub maken dat ik me zeer goed realiseer dat als het je goed gaat je het een voorrecht is ook wat terug te geven aan de samenleving. Ik zie dat als een borging voor vrede op de lange termijn. “

Toekomst
“Het kantelen zie ik dus als een ‘Salomo’ tijdperk, waarbij we onze kennis en wijsheid moeten gebruiken om in onze kracht te blijven. Te veel zijn leiders zich onbewust van de angst die ze meedragen. Vanuit hun eigen onzekerheid of verleden acteren ze op dat wat ze aan de buitenkant zichtbaar waarnemen. In dit nieuwe tijdperk kunnen de echte leiders veel beter in zoomen op wat er echt speelt in de samenleving.”

Interview Emilie van Ittersum