Good Finance: de coöperatie die gehoor geeft aan ons verlangen naar ‘goede’ financiën

Eerder dit jaar brachten we jou op de hoogte van een belangrijke kantelbeweging binnen ons netwerk, de coöperatie Good Finance. Nu, enkele maanden later, zijn er maar liefst vijf partijen aangesloten bij dit kantelinitiatief. Want wat blijkt: Nederland heeft wel oor naar ‘goede financiën’[1]. Dat blijkt ook wel uit het artikel wat het Financieele Dagblad onlangs over de coöperatie schreef. De komst van de nieuwe partijen evenals de huidige behoefte aan een verandering van ons financiële stelsel, zijn reden genoeg om de missie en leden van Good Finance eens de oren van het lijf te vragen in een tweedelige reeks. In deel 1 stellen we de coöperatie en haar leden OnsSysteem en GEEFeconomie aan je voor.

Goede financiën; wat zijn dat?
Initiatiefnemer Joyce Velu leert ons dat Good Finance dé coöperatie is voor vernieuwers van de financiële sector. Alle aangesloten partijen geloven dat de sector veel innovatiever kan en zelfs kan werken op basis van de waarden “eenvoudig, liefdevol, rechtvaardig en dienstbaar”. Maar wat betekenen die waarden nou in relatie tot de financiële wereld? Good Finance vindt dat de financiële sector veel meer in balans moet komen om mens, natuur en economie weer te dienen. Ook is het belangrijk dat allerlei verschillende groepen in de samenleving gemakkelijk gebruik kunnen maken van financiële producten, denk aan ZZP’ers , mensen met een laag inkomen of ondernemers die nog geen kapitaal hebben. Een eenvoudig, liefdevol, rechtvaardig en dienstbaar systeem kan deze doelen makkelijker bereiken.

Het is meer dan “bankiertje bashen”
Wie dacht dat het bij Good Finance alleen bij alternatief geneuzel en “bankiertje bashen” blijft, heeft het goed mis. De aangesloten partijen zijn startups die daadwerkelijk nieuwe financiële producten of initiatieven op de markt brengen. Iedereen die bijvoorbeeld behoefte heeft aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering die veel directer werkt dan de verzekeringen bij gevestigde partijen, kan hier terecht. Of DGA’s van een klein of middelgroot bedrijf die meer willen doen met hun kapitaal ook. Naast de mooie producten die de startups bieden, hebben zij ervoor gekozen zich te verenigen in de coöperatie Good Finance om ook gezamenlijk een vuist te kunnen maken en zo snellere en bredere impact te hebben; zowel voor klanten als op het gehele financiële systeem.

Bij Good Finance blijft het niet alleen bij alternatief geneuzel en “bankiertje bashen”.

Good Finance bedrijf je met een oud-bankier
Naast Joyce Velu kent Good Finance nog een initiatiefnemer. Sinds dag één is oud-bankier Robbert Vesseur betrokken bij de ontwikkeling en realisatie van Good Finance. Naast initiatiefnemer is Robbert ook lid van de coöperatie via zijn stichting GEEFeconomie – een prachtige organisatie die streeft naar een samenleving waarin we meer geven. Onvoorwaardelijk. Zo krijgen we een samenleving die gebaseerd is op vertrouwen in plaats van angst. Wellicht heb je de naam Robbert Vesseur weleens eerder gehoord. Zo plaatsten het Algemeen Dagblad, NRC Next en Psychologie Magazine al eerder een interview met hem. Dat verbaast ons niets, want aan zijn geef-samenleving ligt een prachtig en krachtig verhaal ten grondslag.

Van Triodos Bank naar een kwartje op de bank
Het verhaal gaat als volgt. Van zijn zesentwintigste tot zijn negentwintigste werkte Robbert voor de Triodos Bank. Na een goede start sloeg in 2012 ook daar de crisis in. Voor Robbert reden genoeg om zich te verdiepen in het bankwezen en interne bijeenkomsten te organiseren over kapitalisme en ‘wat geld nou precies inhoudt’. Ook bedacht hij vooruitstrevende ideeën voor een alternatief bankwezen zoals een speciale Triodos-munt. Helaas pikte Triodos deze innovaties niet op, wat Robbert deed besluiten zijn ontslag in te dienen. Eenmaal thuis op de bank, viel bij Robbert een belangrijk kwartje: ‘alles in onze samenleving is gebaseerd op transactie, zelfs als er geen geld aan te pas komt. We bewegen ons in een samenleving waar we altijd wat terugverwachten. Maar wat nou als iedereen vrij geeft? Hoe ziet de wereld er dan uit?’. Het was dit kwartje dat aan de wieg stond van de GEEF economie.

Daad bij woord voegen: een half jaar zonder geld
In de tijd die volgde voegde Robbert daad bij woord en besloot zélf te beginnen met de geef-samenleving. Jawel, Robbert ontdeed zich van al zijn spullen en leefde zelfs een half jaar zonder geld. Vanuit deze ervaring leerde Robbert dat mensen altijd hun overvloed willen delen. Interessant was vooral het ijkpunt ‘hoe’ onvoorwaardelijk te geven én te ontvangen. Want wanneer geef je genoeg of ontvang je teveel? Het concept van schuld speelt hierbij een interessante rol. Zo leerde Robbert dat niet alleen ons financiële systeem gebouwd is op schuld; ook onze intrinsieke menselijke aard lijkt hier veel van weg te hebben. Dit liet Robbert inzien dat een GEEF economie alleen kan bestaan zonder schuld. Letterlijk en figuurlijk: alleen als geven en ontvangen vrij kunnen stromen is de GEEF economie een feit.

Van experiment naar professionele stichting en coöperatie
Terwijl Robbert zonder geld leefde kwam hij zijn huidige partner Petra Smolders tegen. Ook zij voelde zich verbonden met een dergelijke samenleving en wilde graag zo leven maar dan wel in de vorm van een eigen bedrijf zodat ze nog meer impact kunnen maken. Zodoende richtten Robbert en Petra in 2013 de stichting GEEF economie op. Sinds dag één geven Robbert en Petra onvoorwaardelijk advies en ondersteuning aan mensen die voorop lopen naar een nieuwe economie. Daarnaast ontwikkelt de stichting allerlei bijeenkomsten en initiatieven die ons bewust maken van een duurzame en onvoorwaardelijke GEEF economie. En daar hoort ook een anders financieel stelsel bij. Niet zo gek dus dat Robbert als verbinder namens stichting GEEF economie de coöperatie Good Finance oprichtte. O ja, zelf leven Petra en Robbert nog volledig volgens de waarden van de GEEF economie: zij wonen met hun gezin in een huis van vrienden die op wereldreis zijn en hebben een auto in bruikleen.

Maandelijks nadenken over nieuwe samenlevingsstructuren
Het verhaal van Robbert kent overlap met het verhaal van een ander lid binnen Good Finance, namelijk die van Luuk de Waal Malefijt. Luuk is oprichter van stichting OnsGeld en kent Robbert door de bijeenkomsten die OnsGeld maandelijks organiseert. Onder de naam OnsSysteem initieert Luuk – samen met andere mensen van het collectief – maandelijkse sessies voor de ondermijning van Het Systeem en realisatie van Ons Systeem. Voor wie dat nogal anarchistisch vindt klinken, heeft niet goed geluisterd. Aldaar in Utrecht denkt OnsSysteem maandelijks na over nieuwe samenlevingsstructuren. En ook dan kan de financiële sector uiteraard niet uit blijven.

“Het voelde alsof ik in brand stond en mijn roeping had gevonden”
Hoewel Luuk oprichter is van OnsGeld heeft hij geen professionele ervaring binnen het bankwezen. Wel is hij autodidact en nieuwsgierig. Zo keek deze nieuwsgierige geest tijdens een tentamentijd veel documentaires over de crisis, onze samenlevingsstructuren en de potentiële teloorgang van onze wereld. Tijdens een van die documentaires klikte er iets in Luuk; ineens besefte hij dat de mens de maatschappij en zichzelf exploiteert. Er kwam bij Luuk een besef hoe alle structuren om onze samenleving in elkaar zitten. En na die klik kwam er even later het gevoel alsof hij “in brand stond en zijn roeping had gevonden”. Een roeping die luidde dat Luuk mensen bewust moest maken van de huidige (machts)structuren en een manier moest vinden om ze te verenigen zodat we samen kunnen werken aan een eerlijk en stabiel systeem.

Maatschappelijke problemen bij de wortels aanpakken
Na deze roeping stopte Luuk met studeren en werken, en een tijdje leek alles zinloos. Maar al snel herpakte Luuk zijn kracht en begon in 2012 de stichting OnsGeld. Met die stichting werd het zijn streven om de wortels van maatschappelijke problemen binnen de financiële sector aan te pakken. Bij deze problemen moet je denken aan de groeiende maatschappelijke ongelijkheid, de staatsschuld en de claims die de mens op de aarde maakt. Met OnsGeld maakt Luuk mensen bewust van de financiële sector. Jarenlang was – en nog steeds is – er ontzettend veel aanwas, maar toch bleek het lastig om mensen daadwerkelijk te activeren. Gelukkig opperde een vriend (Good Finance-lid en oprichter van startup CommonEasy, Jip de Ridder) het idee om een maandelijkse meet-up te organiseren. Even later was OnsSysteem een feit.

Een individu mag niet doen wat een bank wel doet
OnsSysteem is een collectief van 3 initiatieven: Firebrush Studios, CommonEasy en stichting OnsGeld. Met OnsSysteem creëren Luuk en zijn compagnons op een fysieke plek een “wensput voor ideeën, waar we mensen kunnen uitnodigen om met elkaar te spreken, waarna langzaamaan projecten uit borrelen”. OnsSysteem is een incubator van wereld verbeterende initiatieven maar ondermijner van Het Systeem. Zo zijn ze onlangs een project gestart waarin men onderzoekt of het mogelijk is om met promesses en orderbriefjes je hypotheek af te betalen. Met dit project duidt OnsSysteem de absurditeit van het bankwezen aan en tonen ze waar de schoen wringt; een individu mag niet doen wat de bank wel doet.

Samen de transitie-olievlek verspreiden
Maar ook bij OnsSysteem blijft het niet alleen bij praatjes. Nee, naast het faciliteren van de maandelijkse bijeenkomsten, coacht het collectief ook bedrijven bij de start van nieuwe (financiële) systemen. Op die manier maakt OnsSysteem de groei van een daadwerkelijk nieuw systeem steeds groter: een missie die haarfijn aansluit bij die van Good Finance. Om die transitie-olievlek alsmaar groter te maken voegde OnsSysteem zich zonder twijfel bij Good Finance (op uitnodiging van fervent OnsSysteem-bezoeker Robbert Vesseur). En zo was de cirkel rond.

Gelukkig kent Nederland nog meer financiële transitiebewegingen, en sommige van hen zijn onlangs ook aangesloten bij Good Finance. Zo biedt CommonEasy een nieuwe manier om je inkomen veilig te stellen als je even niet werken kan en leer je met bordspel Money Maker het financiële systeem zelf begrijpen. Daarover meer in het tweede en laatste deel van deze reeks. Sta je nu al te poppelen om in contact te komen met Good Finance of een van de leden? Vul dan het contactformulier in op hun website.

[1] Alle leden van de coöperatie Good Finance zijn zich er van bewust dat het woord én concept ‘goed’ subjectief van aard is en daarom dus bediscussieerbaar. Toch sluit dit woord het beste aan bij de visie van de coöperatie. Mocht u suggesties hebben of willen discussiëren over de goedheid van de initiatieven, dan staat de leden hiervoor open.