Vandaag wordt in de Tweede Kamer een debat gevoerd over ons geldstelsel en over het recht op geldschepping. Dit is een enorme mijlpaal, veroorzaakt door het indienen van meer dan 100.000 handtekeningen via een burgerinitiatief.

Prachtig vind ik het dat zoveel mensen hun stem hebben laten horen en dat Stichting Ons Geld het voor elkaar krijgt om het complexe onderwerp onder de aandacht te brengen. Indrukwekkend, dat hun werk tot resultaat heeft dat het onderwerp besproken wordt in de Kamer en dat bewustwording optreedt bij steeds meer Nederlanders.
 
Een technische discussie
Tegelijkertijd valt me op dat het zeer technische discussies zijn, waarin diep ingegaan wordt op de details. Dat de complexiteit onderzocht wordt, heeft waarde; het gevaar is echter dat het voor de hand liggende over het hoofd gezien wordt. Ons financiële systeem loopt namelijk tegen haar natuurlijke grenzen aan. Politici en toezichthouders proberen ons met de bekende maatregelen toch weer te stimuleren meer geld te lenen en uit te geven. Het is als een brand oplossen met meer vuur.

Wat gebeurt er als we vanuit waarden naar ons financiële stelsel kijken?
Wat zouden we doen als we een rechtvaardig, liefdevol, eenvoudig en dienstbaar systeem creëren? Dit zijn de waarden die een groep financiële vernieuwers op initiatief van Nederland Kantelt heeft geformuleerd. We werken nu toe naar een visie op de financiële sector gebaseerd op deze waarden. Niemand weet de antwoorden, dat is het avontuur. Het enige wat we kunnen doen, is ruimte creëren voor het experiment en onszelf beheersen in de neiging om terug te grijpen naar wat we al kennen.

Waarom dit laatste lastig is
Hier helpt de psychologie ons te begrijpen: mensen doen datgene wat vertrouwd en bekend is. Op individueel niveau werkt dat hetzelfde: heb je als kind geleerd dat je aandacht krijgt als je hard gaat schreeuwen, dan blijf je dat doen (in enigszins aangepaste vorm). Sommigen komen er als volwassene achter dat dit gedrag hen niet meer helpt (het schrikt eigenlijk alleen maar mensen af!), maar het is ingewikkeld en spannend om nieuwe strategieën te ontwikkelen. Datgene loslaten wat altijd succes opleverde, voelt alsof je naakt voor een grote groep staat. De enige oplossing is echter naakt te zijn en het uit te proberen. Nieuwe ervaringen opdoen. Helaas helpen technische analyses hier maar beperkt bij. Ze kunnen zelfs tegenwerken, omdat verklaringen voor wat eerder was en analyses van de huidige situatie niet helpen om beweging te creëren. Luisteren naar dat stemmetje van binnen, dat je vertelt dat iets niet klopt. Zien wat belangrijk voor je is. Een deel van jezelf achterlaten en de sprong in het diepe wagen. Dat creëert vernieuwing. Kijk maar eens hoe je dat zelf in je persoonlijke leven doet.

Hierbij wil ik je dan ook graag uitnodigen om ook je beelden te delen over een financieel systeem dat gebaseerd is op de waarden dienstbaarheid, rechtvaardigheid, liefde en eenvoud. Dit kan via onze facebook pagina en op twitter.

foto: Femke Rotteveel