Sociale wijkteams hebben nieuwe route nodig

Uit onderzoek van oa de Universiteit van Enschede blijkt dat socialewijkteams in de oude werkwijze vervallen. Geen versterking van de eigen kracht, maar leveren van zorg. De professionals werken dan wel vanuit een andere plek, maar hebben zich geen andere werkwijze eigen gemaakt. Er is geïnvesteerd in de transitie, maar bijna niet in de transformatie. Een werkelijke kanteling is nodig.

Efficiënt of eigen kracht
Uit onderzoek is gebleken wat we al een tijdje zien gebeuren. De kop-lopende gemeenten blijken wel voor te lopen wat betreft de transitie, maar niet wat betreft de transformatie. Werken vanuit plannen van de burger zelf is niet eenvoudig. De dagelijkse gang van zaken met daarbij hoge werkdruk en hoge verwachtingen van de gemeente zorgen ervoor dat er zo efficiënt mogelijk wordt gewerkt en zelf plannen maken en uitvoeren is voor professionals nu eenmaal sneller. Dit efficiënt werken zorgt echter niet voor versterking van de eigen kracht van de cliënt en zijn netwerk, wat op de lange termijn juist meer oplevert.

Burgers en professionals geven aan hier ook in vast te lopen. Ze willen graag anders, maar in de huidige route en binnen het systeem dat is ingericht op de oude route is dat vrijwel onmogelijk.


Nieuwe waarden
Willen we echt kantelen in het sociale domein, dan zullen de professionals ruimte moeten krijgen voor het wreken vanuit de waarden die bij hen en bij de burgers horen. Ze zullen een praktische vertaalslag moeten maken naar het werken vanuit De Nieuwe Route. Hieraan liggen andere waarden ten grondslag.

Waarden als efficiëntie, professionaliteit, autoriteit en privacy (hoe goed soms ook) zullen niet meer de boventoon gaan voeren. Waarden als samenwerking, inclusie, veiligheid en authenticiteit geven nieuwe uitgangspunten die meer aansluiten bij de behoefte van de nieuwe burger en van de professional.

Gezamenlijk belang
De nieuwe route is een aanpak die aansluit bij zowel het belang van de systeemwereld (overheid, organisaties, gemeenten) als de leefwereld. (de burger, het gezin, de zorgvrager, het kind) Terugkerend thema is: Alle betrokkenen besluiten samen wat er nodig is om de situatie te verbeteren. Dit leidt tot samensturing. Ook situaties die binnen de organisatie spelen kunnen zo opgepakt worden. 

Professionals kunnen vanuit dit, door alle betrokkenen gedragen, plan de gevraagde hulpverlening leveren en ervaren hierdoor veel minder weerstand. Zorgvragers hebben samen met andere betrokkenen regie over wat er met hen gebeurt. Dit zal uiteindelijk leiden tot meer betrokkenheid en participatie.

Werkelijke kanteling
De echte kanteling zit in het verschuiven van degene die bepaalt. De overheid geeft de kaders aan. De professional geeft informatie en de betrokkenen besluiten op basis van al deze kennis wat er echt aan de hand is en wat er nodig is om de situatie te verbeteren. Het plan dat uit dit proces ontstaat is de basis van de ondersteuning voor zowel de hulpverlening als de omgeving.