Kantelt het klimaatbeleid?

24 juni 2015. Nu al een historische dag. De rechter strafte laks klimaatbeleid af in de eerste klimaatzaak tegen de staat. Die zaak werd aangespannen door milieuorganisatie Urgenda en 900 verontruste burgers. De eisers willen dat Nederland de CO2-uitstoot in 2020 ten opzichte van 1990 met 40 procent terugdringt.

Klimaatafspraken in Europa en in Nederland gaan nu niet verder dan 20 tot 30 procent. Het broeikasgas CO2, dat onder meer door auto’s en fabrieken wordt uitgestoten, heeft een grote invloed op de klimaatverandering. Directeur Urgenda, Marjan Minnesma, is zichtbaar emotioneel na de verrassende uitspraak: “Ik doe dit voor onze kinderen. En onze kleinkinderen.”

Volgens deskundigen gaat het om een unieke en historische zaak. Niet eerder stapten groepen burgers naar de rechter om een toekomstig, wereldwijd gevaar hoger op de politieke agenda te krijgen. Dit is één van de uitspraken van de rechter: “De wetenschap bepaalt hoeveel CO2 er uitgestoten mag worden. De politiek moet bepalen hoe we aan die waarde geraken.” De uitspraak dwingt iedereen tot meer actie voor CO2 reductie. Een grote held van de Klimaatzaak is ook advocaat Roger Cox, met wiens boek ‘Revolutie met Recht’ het allemaal begon. In dit boek wordt gesteld dat het Nederlands recht genoeg aanknopingspunten heeft om klimaatmaatregelen van de overheid af te dwingen. Marjan Minnesma: “Het nieuwe energiesysteem is goedkoper dan fossiel. Het is een kans voor de nieuwe economie, door anders te gaan organiseren.”
De uitspraak in de Nederlandse klimaatzaak trok woensdag internationaal veel belangstelling. Geen enkel land kan zich verschuilen achter een ander land. Elke uitstoot draagt bij aan klimaatverandering. Veel (inter)nationale waarnemers wezen erop dat het de eerste keer is dat een rechter een staat heeft gesommeerd zijn klimaatambities op te schroeven. 

De rechtszaak is om meerdere redenen bijzonder:

  1. De eerste rechtszaak wereldwijd waar een beroep wordt gedaan op bestaande mensenrechten ter bescherming van burgers tegen gevaarlijke klimaatverandering.
  2. De eerste rechtszaak in Europa waarin burgers de overheid voor de rechtbank aanspreken op de gevaarlijke gevolgen van klimaatverandering.
  3. 900 burgers uit binnen- en buitenland hebben zich als mede-eisers bij de zaak gevoegd.
  4. Bij het opstellen van de dagvaarding heeft Urgenda gebruik gemaakt van crowdpleiten waarbij iedereen ideeën voor de rechtszaak kon indienen.

De media is erg nieuwsgierig naar die club van de #klimaatzaak en stelt dat ngo’s nog een hoop van hen kunnen leren vanwege de “unbranded” inhoud. Nederland Kantelt feliciteert het team van Urgenda met de revolutionaire uitspraak. Urgenda is voor Nederland Kantelt een echte inspiratiebron: met weinig middelen toch veel impact creëren. Wil je meer weten over kantelaar Marjan Minnesma? Lees haar profiel op Nederland Kantelt.